Ahşap Camiiler

Camili Köyü Camii

Ahşap haşep sözcüğünün çoğu, yakacak amacıyla değil yapım malzemesi olarak kullanılan ağaç demek.

Ahşabın mimari de kullanımı insanlık tarihi kadar eski. Avını avlamak ve ısınmak amacıyla kullandığı ağacı zamanla günlük hayatta da kullanması mimarlık ve el sanatlarında ahşap işçiliğini doğurdu. Öyle ki camii yapımında bile kullanılmış. Erken dönem orta asya Türk ve İslam camii mimarininde de kullanılan ahşap camii mimarlığının daha sonra anadolu camiilerinde de kullanıldığını görürüz.

Doğa koşullarınından kolay etkilenen, çabuk deforme olabilen ve yapısal özelliği olarak mimari bir eleman olarak kullanılan bir malzemedir ahşap. Zaman içinde teknik gelişmelerle birlikte ahşabın ömrünü uzatmanın yolları aranmış ve kısmen başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Tüm çabalar bu değerli kültür varlıkların zamana, doğaya ve teknolojiye yenik düşmeden ilerki nesillere aktarımıdır.

Ahşap camiiler serisinin ilki olarak,

Türkiyenin batı ve doğusunda iki zor coğrafyada inşaa edilmiş fakat aynı sanatın  izlerini taşıyan bir camiiye gidiyoruz. Artvin ilinin, Borçka ilçesine bağlı Camili köyü camii.  Köy daha çok gürcü ismi olan Macahel olarak tanınır ve Türkiye-Gürcistan sınırında yer alır. Yeşil saçlı yüksek dağların yanı sıra çevrenin bitki örtüsü, cıvıldaşan bülbüller mavi gökkubbenin altında karşılıyor bizi. Camili köyü camii Türkiye’de UNESCO (United Nations Edurational, Scientific and Cultural Organisation)tarafından ''İnsan ve Biyosfer Rezervi Projesi'' ile koruma altına alınan ilk bölgedir.

Camili köyü Camii süsleme açısından yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Camii'nin yapılış tarihi kesin olarak bilinmiyor fakat hicri 1234 miladi 1819 senesinde yazılan berat'dan hareketle camii'nin yapılışı kesinlikle 1819 senesinden önceye dayanıyor. Köydeki ilk camii sınır çizilince Gürcistan tarafında kalmış. Hoş buna razı olmamış köylüler. Camii'yi söküp Türkiye tarafında yeniden yapmışlar. 1855 yılındaki çığ felaketinde camii yıkılmış. Yıkılan camii için köy halkı seferber olurlar ve Samanlıklar, Anbarlarını, Evlerini bozarak camii için tahtalar bağışlamışlar ve ustalar getirerek camii inşasını tamamlamışlar. Camili köyü camii beratının bulunması ve çevre köylerin ortak Cuma camii olması sebebi ile cemaati de hayli kalabalık. Yöre halkının camiye ilgisi büyük. Camii arazideki eğimden dolayı taş zemin üzerine kurulmuştur. Yüksek bir subasmandan sonra tamamen ahşap olarak inşaa edilmiş camii ve yörede çantı denilen kurtboğazı tekniği ile iki katlı ve kırma çatı olarak inşa edilmiştir. Cami cephesi oldukça sade fakat iç mekandaki özgün süslemeler dış cephe ile tezat oluşturur. Sundurma ortasından harime davet eden kapı oldukça işlemeli. Harime girer girmez gürcü mimarisi ve resim sanatı dikkat çeker. Camii içindeki ahşap oymalar oldukça başarılı şekilde işlenmiştir. Kapı karşısındaki Mihrap ve Minber tamamen ahşaptır. Mihrab'a nazaran minber oldukça işlemelidir. Harim girişinin solundaki vaaz kürsüsü camii harimini taşıyan ahşap kolonlar üzerinden birindedir. Ana mekanın üstünü 4 ana ahşap kolon taşyıcı üzerinde bağdadi bir kubbe ile örtülüdür. Kubbenin üzerindeki motifler kök boya ile resmedilmiştir. Harimin solundan bir merdivenle ikinci kar kadınlar mahfiline çıkış sağlanmıştır. Zemin katta gözlerimizi dolduran zengin ahşap işçiliği kadınlar mahfiline çıkarken merdiven korkuluğunda görmek mümkün. 

Camili köyü camii Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu (K.T.V.K.K) tarafından 2005 yılında tescillenmiş ve koruma altına alınmıştır.